IK LEES GEEN BOEKEN/ IK LAYS CHIPS
Deze reclamesticker was geplakt op de paal van een stoplicht voor fietsers en voetgangers. En ja, hij viel natuurlijk op. Om meer dan een reden! Slim gedaan, dit spel met de taal.
Slim is het inderdaad, dit spelen met klanken. Want daar moet de slogan het van hebben, van de klank van de woorden. Preciezer: van de overeenkomst tussen de uitspraak van het werkwoord ‘lezen’ in de eerste persoon enkelvoud (‘ik lees’) en de naam van een bekend merk chips. Want duidelijk is: de klank mag dan overeenkomen, je schrijft de woorden heel verschillend.
De woorden zijn niet alleen verschillend, de woordsoorten zijn dat ook. Het een is een gewoon Nederlands werkwoord, het andere is een Engels zelfstandig naamwoord. De klanken komen overeen, toch gaat het om twee verschillende woordsoorten. Vergelijk het met ‘kan’ in ‘ik kan fietsen’ en ‘mag ik de kan melk?’
En er zit in deze slogan nog een aardige taalkundige eigenaardigheid: de merknaam Lays (zelfstandig naamwoord) staat in de tweede zin in de positie van werkwoord. ‘ik lays chips’ . Het is de overeenkomst met de klank van het Nederlandse werkwoord ‘lezen’ die deze positie mogelijk maakt.
Nogmaals, slim bedacht. Maar, ….. moeten we er blij mee zijn? Het lekker op de bank, knieën opgetrokken, boek in de hand en ‘verdwijnen’ maar inruilen voor bankhangend teevee kijkend ongemerkt een zak chips naar binnen werken?
Wij lezers weten beter.
