Boeken openen perspectieven
Onlangs stopte hij als onderwijsman en ging met pensioen. Bij zijn afscheid kreeg hij een stapel boeken. Hij heeft nog geen concrete plannen, hij weet alleen dat hij veel gaat lezen. Een gesprek met Peter Truijens over zijn leesvoorkeuren Italië, geschiedenis en actualiteit.
Rome, Italië
‘Op dit moment lees ik Rome, de geschiedenis van de stad in zeven plunderingen van Matthew Kneale. Kneale woont al zeventien jaar in Rome, zijn kinderen werden er geboren. Hij heeft een fascinatie voor die stad. Dat deel ik met hem. Ik ben zelf een keer of zes, zeven in Rome geweest. Het kenschetst mijn passie voor geschiedenis. Ik had het kunnen studeren.
Ik ben ook Italiaans aan het leren en lees nu Julian Barnes roman Sense of an Ending in de Italiaanse vertaling, getiteld Il sensa di una fine. Ik lees eigenlijk heel weinig fictie, maar deze roman lezen lijkt me goed voor mijn taalvaardigheid Italiaans.
Toen ik afscheid nam kreeg ik ook enkele boeken over Italië, zoals De smaken van Italië van Claudia Roden en Koffiebars en carabinieri. Een ander boek over Italië van Miriam Bunnik. Beide boeken moet ik nog lezen. Ben benieuwd.’
Rusland
‘Ik ben ook gek op biografieën. Zo heb ik er heel veel over Napoleon gelezen, daar heb ik er krankzinnig veel van. Ik lees nu een boek over zijn veldtocht door Rusland in 1812. En daar zie je al wat je later ook bij Hitler zag, Rusland verover je niet zo maar. Het is immens groot met een rijke historie en tegelijk met een bevolking die eeuwenlang is onderdrukt door de Romanovs en daarna het communisme.
Als je premier Rutte hoort zeggen dat hij Rusland wil verslaan, dan denk je: waar heeft hij het over? Napoleon ging er met maar liefst 500.000 man op af. Daar zaten trouwens 16.000 huurlingen uit Nederland bij. Het werd een drama. De Nederlandse schrijver Bart Funnekotter schreef een boek naar aanleiding van dagboeken van Nederlandse huurlingen die het overleefden, De hel van 1812. Zo bizar!’
‘Biografieën dus, het liefst over grote namen: Julius Caesar, Alexander de Grote, de Romanovs – die tsarenfamilie die eeuwenlang regeerde in Rusland. In De Romanovs 1613 – 1918 van Simon Sebag Montefiore kan ik helemaal verdwijnen. Wat een familie was dat! Vol inteelt en met complete gekken.’
Actualiteit
‘Geschiedenis, biografieën en actualiteit – ik lees vaak in boeken uit drie verschillende genres tegelijk. Wat die actualiteit betreft, ik merk dat de journalistiek de gewoonte heeft aangenomen om heel ingewikkelde vraagstukken verregaand te simplificeren. Daardoor doen er in de media allerlei opinies de ronde die voorbij gaan aan die ingewikkeldheid. Neem de stikstofcrisis. Als je het boek Stikstoffuik leest van Arnout Jaspers, dan besef je dat de gemiddelde krantenlezer maar een piepklein deel van het verhaal meekrijgt en dus niet meer weet dan dat. Jaspers geeft trouwens een serie kansrijke oplossingen om een einde te maken aan deze crisis. Je mag hopen dat politici zijn boek lezen.’
‘Hetzelfde als het gaat om het klimaatverhaal. Lees De staat van het klimaat van Marcel Crok. Dan zie je dat het klimaatverhaal niet te reduceren is tot simpelweg de CO2-uitstoot. Waarom blijven de media hun lezers dan toch behandelen als kleuters?! Vertel het complete verhaal. De informatie kan best op een hoger niveau gebracht worden.’
Perspectieven
‘Je ziet, boeken verrijken mijn denken. Ze leren me dat je verschijnselen vanuit verschillende perspectieven kunt bekijken. Al die perspectieven doen ertoe. Ze vullen elkaar aan, maken het beeld completer. Daarom ben ik ook benieuwd naar het boek van Wierd Duk, In Nederland. Hij geeft stem aan een deel van de bevolking dat weinig wordt gehoord.
Inderdaad, bij mijn afscheid kreeg ik een mooie stapel boeken. Heel divers! Dat levert verrassingen op. Zo kreeg ik een prachtig fotoboek van Jimmy Nelson, Between the Sea & the Sky, met fantastische foto’s over de Nederlandse kust en hoe we daar mee omgaan.
En ja, een pensionering is ook een moment voor boeken als De ontgroening van een eerstejaars gepensioneerde van Jaap Kranenborg en Tijd tekort tijd genoeg van Margriet Sitskoorn. Opnieuw, ik ben benieuwd.’
