Lezer des Vaderlands
Je hebt ze in allerlei soorten en maten: ‘de X des Vaderlands’. Je hebt de Theoloog, de Jonge Theoloog en de Filosoof des Vaderlands, we hebben in de persoon van onze plaatsgenoot Hans Douw de Stadionspringer des Vaderlands zelfs in ons midden, en op Twitter is een zelfbenoemde Generaal des Vaderlands actief. Maar hier wil ik het hebben over de Lezer des Vaderlands. Jörgen Apperloo is zijn naam.
Bestsellerlijst
Ook Apperloo is zelfbenoemd, begin dit jaar. Dat mag misschien arrogant of hoogmoedig lijken, maar vergis je niet. Apperloo maakt er vanaf het begin een serieus project van! Waar gaat het om?
Apperloo is leraar Nederlands aan het Fioretticollege in Amsterdam en een gevierd boekenvlogger. Hij vindt dat de Nederlandse literatuur maar matig is vertegenwoordigd op de bestsellerlijst van de collectieve Nederlandse boekhandel. Die lijst wordt wekelijks opgesteld met steeds de 60 best verkochte boeken. Apperloo laat zien hoe dominant de vele uitgaven van Suzanne Vermeer en Baantjer op die lijst zijn, auteurs die allang niet meer leven en zijn opgevolgd door ghostwriters die zo de lucratieve productie in een constante snelheid weten te houden. Natuurlijk, er zijn wel wat toppers, denk aan Lale Gül, Ilja Leonard Pfeiffer, Murat Isik of Roxane van Iperen, maar toch, het kan zoveel beter, veelzijdiger.
Boekvlogs
Daar wil Apperloo wat aan doen. Wat? Door alle Nederlandse literatuur (fictie) op die wekelijkse bestsellerlijst te lezen en te bespreken in een speciaal hiervoor geopende serie boekvlogs op Youtube. Hij verwachtte in januari van dit jaar dat er in 2022 rond de 70 nieuwe boeken van Nederlandse bodem op de lijst zullen verschijnen, maar hij zat eind september al op 75 titels. Daar laat hij dus zijn licht over schijnen, of, zoals hij zelf zegt: ‘ik offer me op voor het vaderland’. Hij belooft aan het eind van het jaar de balans op te zullen maken. Ik kijk er nu al naar uit.
Het is een fantastisch project dat hem mega veel tijd moet kosten. Want ga maar na, hij moet niet alleen al die boeken lezen, maar er ook een praatje over houden en dat nog eens opnemen ook en online zetten. Me dunkt, een flinke klus.
Deskundig
Gemiddeld twee keer per week krijg ik een mailtje dat er weer een boekvlog in de serie is verschenen: een korte filmpje waarin Apperloo een nieuwkomer op de lijst bespreekt. En echt, hij doet dat op een geweldige manier: deskundig, welbespraakt, in mooie bewoordingen, sympathiek, nooit bot als een boek hem niet zo beviel, wel eerlijk, zoals wanneer hij een auteur een tijd lang niet heeft gevolgd (zoals bij Herman Kochs Het koninklijk huis). Hij leest passende stukjes voor om zijn oordelen illustreren. Hij plaatst de inhoud van een boek in een bredere historische context en dat is zeker aantrekkelijk en waardevol (Arthur Japin, Wat stilte wil). En als hij een boek echt beneden de maat vindt, dan legt hij dat uitvoerig uit (Jet van Vuuren, Obsessie). Apperloo noemt thrillerschrijvers vaak gemakzuchtig; daarom is Marion Pauws Vogeleiland voor hem een verademing.
Meer dan lof
Apperloo verdient lof voor deze intensieve aandacht voor het Nederlandse boek, voor de consequente, ik zou haast zeggen: volhardend enthousiaste wijze waarop hij de Nederlandse literatuur een jaar lang promoot. En het mag meer zijn dan lof alleen. Ik denk aan een huldiging door de CPNB, aan het erelidmaatschap van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en, als het enigszins mogelijk is, aan een eredoctoraat aan het geeft niet welke Nederlandse universiteit. Het zou allemaal dik verdiend zijn.
Apperloo’s update is te volgen op vlogboek.nl. Warm aanbevolen!
