Non fictie soms spannender dan thriller

Non fictie soms spannender dan thriller

De dikke pil die Bernd Verleg op de foto voor zich houdt, is de biografie van Nescio, de schrijver van De uitvreter, Titaantjes en ander origineel proza. Verleg is verzot op biografieën. Het is zijn favoriete genre. Waaraan verdient de biografie deze voorkeurspositie?

‘Omdat een biografie je als lezer een goed idee geeft van de besproken persoon: wat hij of zij heeft gepresteerd in het leven en ook van diens onhebbelijkheden. Je krijgt dan gelijk een beeld van de tijd waarin de persoon leefde, van diens contacten en relaties. Je wordt als lezer meegenomen naar de plek en de tijd van die persoon. Op dit moment zit ik in het vooroorlogse Amsterdam waarin Nescio leefde.’

Spectrum

Verleg leest niet alleen biografieën van Nederlandse schrijvers zoals Nescio (door Lieneke Frerichs) of van de Amerikaanse schrijver Philip Roth (door Blake Bailey). Ook de biografie van Hans van Mierlo (door Hubert Smeets) of van Johan Cruijff (door Auke Kok) verslond hij. Evenals het levensverhaal van de veel minder bekende, 19de-eeuwse bon vivant Dr. Hendrik Muller, opgetekend door Dik van der Meulen die ook een biografie van Multatuli schreef en nu werkt aan een van prins Bernhard.

Hoe komt Verleg, in het dagelijks leven belastingconsulent, nieuwe titels op het spoor? ‘Meestal uit de boekenbijlage van de Volkskrant en uit berichten op social media. Ik lees niet alles. Het moet wel goed geschreven zijn en bij iemand als Dik van der Meulen weet je gewoon dat het goed zit.’ 

Spanning

‘Non fictie kan soms spannender zijn dan een thriller. Neem de biografie van Churchill die werd geschreven door Andrew Roberts. Daar zitten hele spannende stukken in, zoals toen drie mannen onderling gingen uitmaken wie Engeland’s premier in oorlogstijd moest worden. Je zag de drie gewoon zitten. Zoals bekend won Churchill. Zijn inzet was de mensheid te redden.

Ook de biografie van Hans van Mierlo bevat spannende stukken. Smeets laat zien hoe Van Mierlo, toch de architect van het paarse kabinet Kok I (1994-1998), dat voor elkaar kreeg. 

En nog een derde voorbeeld, de biografie van Joop den Uyl door Anet Bleich. Als het over het optreden tegen de Molukse gijzelnemers gaat, dan voel je de spanning. Den Uyl en Van Agt waren het niet met elkaar eens, maar moesten toch een besluit nemen. Overigens leverde lezing van deze biografie nog een aardige bijvangst op. Ik kreeg steeds meer sympathie voor mijn plaatsgenoot Dries van Agt. De PvdA ging wel erg ver in het dwars zitten van Van Agt.’

Verleg leest ook biografieën van lichtvoetiger aard, zoals boeken over The Beatles en de autobiografie van Elton John – ‘een heel vermakelijk boek’.

Favoriet

Als veellezer staat Verleg open voor andere genres zoals romans. Nederlandse literatuur maar ook Engelse en uit het Spaans vertaalde werken. Verder leest hij graag boeken over geschiedenis, met name 20ste-eeuwse. Hij noemt het boek Zaterdag van Ian McEwan dat speelt in Londen, op zaterdag 15 februari 2003, de dag van de grote demonstratie tegen de aanstaande Britse oorlog tegen Irak.

Verleg herinnert zich dat hij als kind erg veel las, maar daarna een heel aantal jaren niets. Na zijn 30ste verjaardag keerde de leeslust terug.

Zijn favoriete boek is toch wel Het bureau van J.J. Voskuil. Verleg ontdekte het pas toen de hele serie er al was. Hij heeft de boeken grotendeels direct na elkaar gelezen en bleef beduusd achter na het laatste deel over de dood van Maarten Koning. ‘Er lijkt heel weinig te gebeuren in deze serie, maar tussen de regels door komt er zoveel aan de orde. Ook mooi om te zien hoe langzaam de boze buitenwereld het bureau binnendringt. Ja, deze serie is veruit mijn favoriet. Maar ook andere boeken kunnen heel mooi zijn. Neem Het lichtschip van Mathijs Deen dat ik onlangs las. Heel mooi!’

Droom

‘Lange tijd was mijn droom: een op maat gemaakte boekenkast in de huiskamer. Een uniek exemplaar. Die is er nu, met maar liefst 42 vakken. Iedereen vindt die kast prachtig, maar nooit vraagt iemand me iets over de boeken die er in staan. Dat is dan wel weer jammer. In mijn vriendenkring zitten niet veel lezers; we doen andere dingen met elkaar.’

Stel dat die prachtige boekenkast in de brand vliegt, welk boek zou Verleg dan redden? 

‘Ik hou het op de biografie van F.B. Hotz van Aleid Truijens. Hotz verstond de kunst om minutieus te schrijven over de dingen in zijn jeugd. In die beschrijvingen klinkt een zekere weemoed door. De biografie laat dat ook heel goed uitkomen.